Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τις Τριατομίνες, έντομα που σύμφωνα με αυτούς που διαδίδουν αυτές τις πληροφορίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι πολύ επικίνδυνα για τη ζωή του ανθρώπου και στην Ελλάδα! Τριατομίνες

Ποια όμως είναι η αλήθεια για τις Τριατομίνες; Υπάρχουν, και αν ναι, που; Είναι επικίνδυνες για την ανθρώπινη ζωή και αν ναι, υπάρχει αυτός ο κίνδυνος στην Ελλάδα;
Αποφασίσαμε να γράψουμε λίγα πράγματα στην ιστοσελίδα μας ώστε να ενημερώσουμε τον κόσμο για την αλήθεια σχετικά με αυτά τα έντομα. Επίσης μέσα από αυτές τις γραμμές θα θέλαμε να διαλύσουμε κάθε προσπάθεια δημιουργίας πανικού.
Οι Τριατομίνες είναι Ημίπτερα ( Hemiptera ) της Οικογενείας των Reduviidae και της Υποοικογένειας των Triatominae. Γενικά η κατάληξη << nae>>, υποδηλώνει υποοικογένεια. Πρόκειται για μια υποοικογένεια που πρώτος ανακάλυψε ο Κάρολος Δαρβίνος στις αρχες του 19ου αιώνος. Συγκεκριμένα τα αναφέρει στο ημερολόγιό του στις 26 Μαρτίου του 1835 και το 1839 δημοσίευσε μια σχετική μελέτη του, για τα συγκεκριμένα έντομα, στο περιοδικό The voyage ( BEAGLE ).
Τα Triatominae, λοιπόν, είναι υποοικογένεια Ημιπτέρων με 138 είδη περίπου. Ζουν κυρίως στην Αμερικανική Ήπειρο αλλά κάποια είδη ζουν στην Αυστραλία, την Ασία και την Αφρική ( νότια Αφρική ). Τα κυριότερα είδη των Triatominae είναι τα Alberprosenia, Microtiatoma, Parabeiminus, cavernicola, Psammolestes, Rodnius, Dipetalogaster, Eratyrous, Mepraia, Panstrongylous και Tiatoma.
Είναι υποοικογένεια εντόμων κυρίως αιμοβόρα ( heamatophagous ). Τρέφονται κυρίως με αίμα σπονδυλωτών. Είναι φορείς της ιώσεως Changas, και για αυτόν το λόγο θεωρούνται επικίνδυνα για τον άνθρωπο. Παθογόνο αίτιο της ασθένειας Changas είναι το παράσιτο Trypanosoma του οποίου φορείς είναι μόνο κάποια είδη των Triatoma και το Rhodnius prolixus. Την σχέση των Triatominae με τη μετάδοση της ασθένειας την ανακάλυψε το 1909, ο Βραζιλιάνος γιατρός Carlos Changas, σε ένα μικρό χωριό της επαρχίας Minas Gerais της Βραζιλίας.
Η ασθένεια Changas έχει παρατηρηθεί μόνο στις νότιες Η.Π.Α και στη Βόρεια Αργεντινή. Άρα και τα έντομα που είναι φορείς της ιώσεως είναι πολύ περιορισμένα σε αριθμό γενών αλλά και η γεωγραφική τους εξάπλωση είναι πολύ περιορισμένη. Επιπλέον, ακόμα και αν πάρουμε όλα τα είδη των Triatominae, κανένα από αυτά δεν διαβιεί στη Ευρωπαική Ήπειρο. Έτσι λοιπόν, κανένας λόγος ανησυχίας δεν υπάρχει για την Ελλάδα και καλό θα ήταν ο κόσμος να συμβουλεύεται και να εμπιστεύεται μόνο επιστημονικούς κύκλους και ιστοτόπους και όχι μυθοπλάστες ή μυθομανείς.
Ας δώσουμε όμως, με την ευκαιρία, μερικές ακόμα πληροφορίες για αυτήν την υποοικογένεια των Ημιπτέρων.
Τα Triatominae είναι ημιμετάβολα έντομα. Τα στάδια ζωής τους είναι αυγό, προνύμφη, ακμαίο. Έχει 5 προνυμφικά στάδια ενώ την οριστική του μορφή την παίρνει στο 5 προνυμφικό στάδιο. Έχουν ανάγκη από καλά προστατευόμενο περιβάλλον για να μπορέσουν μα επιβιώσουν, για τον λόγο αυτό τα συναντάμε μέσα σε τρώγλες και λαγούμια, όπου παρασιτούν σε τρωκτικά και άλλα ζώα ( ρουφώντας αίμα, εξ΄ου και το προσωνύμιο έντομα βαμπίρ ) ή σε φωλιές υπερυψωμένες, κυρίως νυχτερίδων. Από το συνολικό αριθμό των Triatominae μόνο το 5% διαβιεί σε περιβάλλοντα που ζουν άνθρωποι και φυσικά μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό αυτών ( του 5% ) παρασιτεί σ΄αυτους.

Είναι νυχτόβια έντομα ενώ κατά τη διάρκεια της ημέρας καταφεύγουν σε καλά προφυλαγμένους χώρους σε μεγάλες ομάδες. Πετούν και τρέφονται κατά τη διάρκεια της νύχτα που θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι χαμηλότερη και η υγρασία υψηλότερη, συνθήκες που τα ευνοούν. Η θερμοκρασία του σώματος, το διοξείδιο του άνθρακα που προέρχεται από την αναπνοή, καθώς επίσης και η αμμωνία, αμίνες βραχείας αλύσου και καρβοξυλικών οξέων από το δέρμα, τα μαλλιά και τους εξωκρινείς αδένες από σπονδυλωτά ζώα, είναι μεταξύ των πτητικών που προσελκύουν Triatominae. Επίσης μπορεί να τα προσελκύσει το φως, από τους λαμπτήρες των οικιών. Τα ενήλικα άτομα του εντόμου παράγουν μια έντονη οσμή ( ισοβουτυρικό οξύ ) και παράγουν έναν έντονο ήχο τρίβοντας τις γνάθους τους όταν διαταραχθεί η κανονικότητα ( ηρεμία ) του περιβάλλοντός τους.
Κλείνοντας αυτή τη μικρή αναφορά στα Triatominae, να τονίσουμε για μία ακόμη φορά πως δεν υπάρχει κανείς απολύτως λόγος ανησυχίας για την Ελλάδα.

Δρ. Τάσος Σαββίδης, 10/07/2016.
Εργαστήριο εντομολογίας AgroSpeCom.